Phát triển thời trang xanh từ lá dứa brand Ecofa
Lần đầu tiên trong lịch sử, Việt Nam có đơn vị sản xuất nguyên liệu dệt may từ quả lá dứa (thơm) đại trà với sản lương lên tới 18 tấn sợi mỗi tháng.
Startup Ecofa Việt Nam hợp tác với nông dân và hợp tác xã Điện Biên, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An và Tiền Giang để thu hoạch lá quả dứa. Họ biến lá dứa thành tơ, sợi cho ngành dệt may. Đây là thành quả sau 3 năm nghiên cứu, thử nghiệm của start up này.
Quy trình và nguồn cung lá dứa dồi dào
1. Quy trình sản xuất tái chế lá dứa
Để sản xuất xơ và bông hóa xơ lá dứa, Ecofa cần trải qua công đoạn 18 bước. Nhưng về cơ bản thì sẽ gồm tách xuất xơ dứa khô (cùng màu & độ dài) từ lá, đánh bông xơ thô thành tơ (cần đảm bảo đúng đồng đều màu, độ ẩm, dài và mảnh). Lúc này, tơ dứa mới được dùng kéo sợi, dệt vải.
Kỹ sư Đậu Văn Nam – Fouder của Ecofa cho biết, sản xuất sợi từ lá dứa không mới nhưng trước đây chỉ dừng lại ở dạng truyền thống và cơ cấu quy mô nhỏ lẻ. Các phương thức kéo sợi bằng xơ dài thủ công không thể tạo ra sản lượng tơ đủ tiêu chuẩn vào nhá máy sợi, dệt. Anh nói rằng “Chúng tôi không muốn bỏ lỡ cơ hội là người đầu tiên”.
Trong quá trình phát triển, startup đã tìm được một đối tác cùng tầm nhìn là Bảo Lân Textile – doanh nghiệp có thế mạnh về nghiên cứu và phát triển (R&D) trong lĩnh vực sợi sinh thái. Hai bên đã hợp tác trong suốt 3 năm qua để hoàn thiện chuỗi quy trình chuyển hóa phụ phẩm sau thu hoạch như lá và quả dứa thành loại sợi có thể dùng để sản xuất quần áo.
Đến đầu năm nay, Ecofa đã đạt được khả năng cung ứng 18 tấn sợi (pineapple cottonized fiber) mỗi tháng, từ nguồn nguyên liệu hơn một triệu tấn lá và quả dứa thu hoạch hàng tháng. Dự kiến đến cuối năm 2025, sản lượng này sẽ tăng lên 50 tấn mỗi tháng.
Nguồn sợi dứa này sẽ được Ecofa cung cấp cho Bảo Lân Textile để dệt thành vải phục vụ các lĩnh vực như may mặc, thời trang, nội thất, dưới thương hiệu Ananas. Tùy theo mục đích ứng dụng, sợi dứa có thể được pha trộn linh hoạt với các loại sợi sinh thái khác như bông hữu cơ, bamboo biocell (một loại sợi sinh học sản xuất bằng công nghệ khép kín), lụa hoặc len.
2. Nguồn cung lá dứa dồi dào
Việt Nam hiện có khoảng 42.000 ha diện tích trồng dứa, tập trung chủ yếu tại các tỉnh như Thanh Hóa, Ninh Bình, Nghệ An và khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Trong khi phần quả được thu hoạch để tiêu thụ, thì phần lá – với sản lượng ước tính gần 1,7 triệu tấn – lại thường bị coi là phế phẩm.
Tại Thanh Hóa, nhiều hộ nông dân như anh Tuấn vẫn chọn cách dùng máy nghiền lá rồi đốt bỏ. Với những hộ có diện tích trồng lớn, một số còn phun thuốc cỏ cháy để xử lý nhanh gọn. “Nếu không đốt thì cũng chẳng biết xử lý thế nào với lượng lá này,” anh chia sẻ.
Chị Vũ Thị Liễu – nhà sáng lập kiêm CEO của Ecosoi, đồng thời là chuyên gia môi trường từng cộng tác với Bộ Tài nguyên & Môi trường, UNDP và Ngân hàng Thế giới – cho biết lá dứa nhiều gai, cứng và khó xử lý. Việc nghiền nhỏ để làm phân bón hay thức ăn chăn nuôi tốn kém, nên nông dân buộc phải đốt, dẫn đến phát thải CO2 và nguy cơ hóa chất ngấm vào nước ngầm.
Từ năm 2021, Ecosoi bắt đầu phát triển máy tách xơ từ lá dứa sau khi nhận thấy hàm lượng cellulose trong lá rất cao – một loại sợi tự nhiên có độ bền, khả năng hút ẩm và thông thoáng tốt. Doanh nghiệp cam kết sử dụng phương pháp cơ học, không dùng hóa chất để xử lý. Theo công bố nội bộ, để tạo ra 1 tấn xơ dứa cần khoảng 60 tấn lá tươi, giúp giảm phát thải hơn 17 tấn CO2 nhờ tránh được hoạt động đốt bỏ.
Tiềm năng của lá dứa
Bà Mai cho biết, trong bối cảnh ngành dệt may trong nước và toàn cầu đang thiếu hụt nguyên liệu phù hợp với xu hướng thời trang bền vững, việc hai doanh nghiệp trong nước nghiên cứu thành công và sản xuất đại trà tơ sợi từ lá dứa đạt chất lượng may mặc theo quy trình khép kín là một bước tiến tích cực, góp phần đáp ứng nhu cầu cấp thiết của thị trường và thúc đẩy sự phát triển ngành dệt may xanh, không chỉ riêng ở Việt Nam.
Theo dự báo từ The Business Research Company (Anh), thị trường sợi tự nhiên toàn cầu được kỳ vọng sẽ tăng trưởng từ 63,62 tỷ USD năm 2021 lên 77,12 tỷ USD vào năm 2026. Ông Dave Quách – nhà sáng lập doanh nghiệp sản xuất sợi dứa – cho biết dòng sản phẩm này đang có tiềm năng xuất khẩu tốt. Hiện công ty đang trong quá trình đàm phán với một số đối tác quốc tế nhưng chưa thể tiết lộ chi tiết cụ thể.
Thời điểm đầu tái chế lá dứa
Mọi người lúc đầu cũng chưa đón nhận, vì khi chào bán xơ dứa thì mọi người khen sản phẩm hay, tốt nhưng không mua vì không biết dùng làm gì. Các startup vẫn tiếp tục phát triển quy trình từ xơ dứa kéo thành sợi và dệt vải. Họ kết hợp với nhà thiết kễ Vũ Việt Hà để tạo ra các bộ thời trang mang tính ứng dụng.
Khi các bộ sưu tập thời trang sử dụng vải sợi dứa được giới thiệu tại Nhật Bản, Thụy Sĩ và Anh, Ecosoi bắt đầu nhận được sự quan tâm từ các đối tác quốc tế. Từ đó, sản phẩm của công ty đã được xuất khẩu sang Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ và Hungary.
Tuy nhiên, phải đến khi hợp tác với Faslink – một doanh nghiệp chuyên phát triển và cung cấp các loại vải thân thiện với môi trường – Ecosoi mới nhận được đơn hàng đầu tiên tại thị trường nội địa. Để xây dựng chuỗi cung ứng hoàn chỉnh cho vải sợi dứa, hai công ty đã liên kết cùng doanh nghiệp Trung Quy, hình thành mô hình đổi mới sáng tạo mở (Open Innovation).
Khắc phục sản phẩm lá dứa hoàn hảo hơn
Ở những phiên bản đầu tiên, vải sợi dứa còn khá thô và cứng. Để cải thiện chất lượng, ông Trần Văn Quy – CEO Trung Quy Group – cho biết công ty đã áp dụng công nghệ lý – hóa (không sử dụng hóa chất) nhằm làm mềm sợi, kiểm soát độ co rút dưới 5% và mang lại cảm giác dễ chịu khi mặc. Hiện tại, doanh nghiệp đã phát triển thành công dòng vải sợi dứa có đặc tính nhẹ, thoáng khí, mềm tương tự vải lanh, hoàn toàn phân hủy sinh học, với tên thương mại là PinaLina.
Trong chuỗi giá trị hợp tác, Faslink đảm nhận vai trò điều phối, từ nghiên cứu nguyên liệu, phát triển thiết kế đến xây dựng thương hiệu và kết nối thị trường. Bà Trần Hoàng Phú Xuân – nhà sáng lập kiêm Tổng giám đốc Faslink – cho biết vải sợi dứa đã thu hút sự quan tâm của nhiều đối tác tại Việt Nam, Nhật Bản, Mỹ và châu Âu. Theo bà, hiện có ba thương hiệu thời trang nội địa đã ngỏ ý hợp tác, đồng thời một doanh nghiệp hàng đầu trong ngành xây dựng cũng đã đặt hàng đồng phục làm từ loại vải này.
“Hiện một số thương hiệu thời trang trong nước đang tiến hành thử nghiệm mẫu vải để đưa vào bộ sưu tập giai đoạn 2025–2026,” bà Xuân chia sẻ. Dự kiến vào tháng 8 và 9 tới, các sản phẩm quần áo và phụ kiện từ chất liệu sợi dứa sẽ chính thức có mặt trên thị trường.
Tiềm năng phát triển lá dứa bằng hệ thống fulfillment
Dù đã đạt được những bước tiến ban đầu, nhóm liên kết sản xuất vải từ sợi dứa vẫn còn nhiều việc cần làm để chinh phục thị trường quốc tế, đặc biệt là trong việc xây dựng niềm tin và đẩy mạnh hoạt động tiếp thị cho dòng thời trang “xanh”. Bà Trần Hoàng Phú Xuân cho biết, bên cạnh việc mở rộng hợp tác với các nhà thiết kế, thương hiệu thời trang và nhà bán lẻ, chuỗi giá trị mà họ đang xây dựng còn hướng đến phát triển một hệ sinh thái sản phẩm tiêu dùng hoàn chỉnh từ sợi dứa.
Bộ sưu tập đầu tiên mang tên “Mặc Thơm” hiện đang được giới thiệu tại TP.HCM, đồng thời chuẩn bị ra mắt tại thị trường Mỹ trong tháng này và Nhật Bản vào tháng 10. Sau các bước tiếp cận thị trường, nhóm dự kiến đẩy mạnh doanh thu thông qua hệ thống fulfillment của GIP, nhằm đảm bảo quy trình vận hành – từ lưu kho, xử lý đơn hàng đến giao hàng – diễn ra trơn tru, tối ưu chi phí và mở rộng quy mô tiếp cận người tiêu dùng cuối.
Đừng quên theo dõi blog của GIP Fulfillment để cập nhật thêm nhiều kiến thức hữu ích về kinh doanh online và giải pháp hậu cần Fulfillment nhé!
“Hãy coi mỗi quốc gia Đông Nam Á như một tỉnh thành – vì rào cản giờ đây chỉ còn trong tư duy. Bán hàng xuyên biên giới không khó, nếu bạn có đúng người đồng hành”
– Loki Trần, Founder GIP-
𝐆𝐈𝐏 𝐅𝐮𝐥𝐟𝐢𝐥𝐥𝐦𝐞𝐧𝐭 – Cung cấp các giải pháp toàn diện và hiệu quả, đồng hành cùng các doanh nghiệp trong hành trình vươn xa và khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.
Liên hệ ngay với chúng tôi
Hotline: 037.234.5694
Website: gipfulfillment.com
Fanpage: G.I.P VIỆT NAM
